Saturday, October 4, 2008
Friday, October 3, 2008
Ang akong pinalanggang silingan
Naa miy silingan nga naay anak na apil sa grupo sa "gang". Nakasugat na ni ang iyang anak og daghang gubot tungod sa pagmaldito niini. Wala ko kahibaw kung ngano ang iyang mga ginikanan niini dili gyud kabadlong. Ug kini mao ang rason na nidako na pag-ayo ang ulo sa bata. 16 anyos nani siya ug nagtungha isip usa ka "highschool student" sa University of Visayas. Wala mi manghilabot ana ilang pamilya ug gipasagdaan nalang namo sila. Mohatag akong mama og tambag kabahin sa iyang mga ginikanan pero wala gihapo'y epekto.
Niadtong Dominggo sa gabii, nag-inom ang mga barkada sa lalaki sa atubangan sa among agianan. Gibadlong sila sa akong mama kay nag-ali naman sila sa among agi-anan ug namaligya man mi "load" ang amo na hinoong kustomer mahadlok mopalit kay naa man sila. Giingnan sila sa akong mama na padaplin lang sila mag-inom. Gitarong gyud sila pag-sulti. Pagkataud-taud niana ang iyang mama nanghagis hinuon ug nagpadungog-dungog na nganok kuno among gihilabtan ialng anak. Nagsige siya ug yawyaw. Ang akong mama wala nalang motubay kay kahibaw siya nga dili gyud sayop ang iyang pagbadlong na sa daplin lang sila mag-inom og dili sa among atubangan sa among agianan. Sa buot huna-hunaon lang naa gyud mi katungod kay amoa gud lugar ug dili man pud na siya dinha imnanan.
Makaingon gyud ko nga gamay kaayo og utok ang iyang mga ginikanan. Wala naman gani sila nauwaw nga wala sila kabadlong sa ilang anak. Mga baga gyud sila og nawng oy!
Nasundan pa gyud ni nga nipalit ang iyang anak ug "ice water" sa amoa, niingon ko nga wala namiy "ice water" kay nahurot na. Nasuko ang iyang mama kay wala kuno nako siya baligyai bisag naa miy "ice water". Pero sa pagkatinuod lang wala man gyud kay wala paman ko nakahimo. Nagyawyaw na hinuon na siya pag-ayo. Akong giingnan usab ang iyang anak nga wala na gyud miy "ice water" baligya. Nikatawa nalang hinoon ang among ubang silingan tungod sa iyang gibuhat ug tungod sa iyang pagkagamay og utok.
Hahay! Pasagdaan nalang namo siya nga nga sige og yawyaw basta kay kami kahibaw mi nga wala mi nanghilabot ug igo ra mi nibadlong nila.
Niadtong Dominggo sa gabii, nag-inom ang mga barkada sa lalaki sa atubangan sa among agianan. Gibadlong sila sa akong mama kay nag-ali naman sila sa among agi-anan ug namaligya man mi "load" ang amo na hinoong kustomer mahadlok mopalit kay naa man sila. Giingnan sila sa akong mama na padaplin lang sila mag-inom. Gitarong gyud sila pag-sulti. Pagkataud-taud niana ang iyang mama nanghagis hinuon ug nagpadungog-dungog na nganok kuno among gihilabtan ialng anak. Nagsige siya ug yawyaw. Ang akong mama wala nalang motubay kay kahibaw siya nga dili gyud sayop ang iyang pagbadlong na sa daplin lang sila mag-inom og dili sa among atubangan sa among agianan. Sa buot huna-hunaon lang naa gyud mi katungod kay amoa gud lugar ug dili man pud na siya dinha imnanan.
Makaingon gyud ko nga gamay kaayo og utok ang iyang mga ginikanan. Wala naman gani sila nauwaw nga wala sila kabadlong sa ilang anak. Mga baga gyud sila og nawng oy!
Nasundan pa gyud ni nga nipalit ang iyang anak ug "ice water" sa amoa, niingon ko nga wala namiy "ice water" kay nahurot na. Nasuko ang iyang mama kay wala kuno nako siya baligyai bisag naa miy "ice water". Pero sa pagkatinuod lang wala man gyud kay wala paman ko nakahimo. Nagyawyaw na hinuon na siya pag-ayo. Akong giingnan usab ang iyang anak nga wala na gyud miy "ice water" baligya. Nikatawa nalang hinoon ang among ubang silingan tungod sa iyang gibuhat ug tungod sa iyang pagkagamay og utok.
Hahay! Pasagdaan nalang namo siya nga nga sige og yawyaw basta kay kami kahibaw mi nga wala mi nanghilabot ug igo ra mi nibadlong nila.
Thursday, October 2, 2008
5 Cebuano Words
1.) ubay-ubay=daghan
* Ubay-ubay pud ang nanimba sa misa niadtong Dominggo.
2.) pamugwal-daro
* Kahibalo modaro ang akong lolo.
3.) makapahimuot-makapalipay
* Ang makahuman sa pag-eskwela ang usa sa mga makapahimuot sa mga ginikanan.
4.) paghangyo-pagpangamuyo
* Dili lalim ang paghangyo sa akong ante.
5.) entablado-plataforma
* Ganahan kaayo ko mo-arte ibabaw sa entablado.
* Ubay-ubay pud ang nanimba sa misa niadtong Dominggo.
2.) pamugwal-daro
* Kahibalo modaro ang akong lolo.
3.) makapahimuot-makapalipay
* Ang makahuman sa pag-eskwela ang usa sa mga makapahimuot sa mga ginikanan.
4.) paghangyo-pagpangamuyo
* Dili lalim ang paghangyo sa akong ante.
5.) entablado-plataforma
* Ganahan kaayo ko mo-arte ibabaw sa entablado.
Ang akong ig-agaw
Ang akong ig-agaw usa sa mga "busy" na mga katawhan niining kalibutana. Kugihan kaayo na siya motrabaho basta naa lang siya'y mahatag sa iyang pamilya. Wala na sila nakatag-iya ug pribadong sakyanan mao na kung bisag asa na siya molakaw, mag-jeep or mag-taxi ra na siya. Kung mosakay og jeep ug makatapad og lalaki, iya gyud dayon kuptan ang iyang bag kay kung simbako naay mangoot og pitaka dili siya mabiktima niini.
Kagahapon sa buntag, padulong na siya dinhi sa amo. Samtang nagsakay siya ug jeep, nakatapad siya ug lalaki. Iya dayon gigunitan ang iyahang bag. Unya pag-abot sa eskina nanaug dayon ang lalaki. Gicheck sa akong ig-agaw ang iyang cellphone, ug didto na niya nahibaw-an na nawala na ang cellphone. Nakamatikod ang iyang atbang na pasahero ug nagkanayon na gikuha ang cellphone sa lalaki nga iyang katapad. Nanaug dayon ang akong ig-agaw ug gigukod ang katong lalaki. Nahiabtan niya ug iya dayon gisinggitan na kuhaon niya iyang. Ang lalaki pag-una niingon nga dili siya ang nagkuha. Gipugos gyud sa akong ig-agaw nga kuhaon gyud niya. Sa kahadlok na siguro sa katong lalaki, iya pud dayon gihatag sa akong ig-agaw ang iyang cellphone ug dayon nidagan. Pagkahuman sa panghitabo, gikulbaan dayon ang akong ig-agaw ug nagdali-dali sa pag-uli.
Kagahapon sa buntag, padulong na siya dinhi sa amo. Samtang nagsakay siya ug jeep, nakatapad siya ug lalaki. Iya dayon gigunitan ang iyahang bag. Unya pag-abot sa eskina nanaug dayon ang lalaki. Gicheck sa akong ig-agaw ang iyang cellphone, ug didto na niya nahibaw-an na nawala na ang cellphone. Nakamatikod ang iyang atbang na pasahero ug nagkanayon na gikuha ang cellphone sa lalaki nga iyang katapad. Nanaug dayon ang akong ig-agaw ug gigukod ang katong lalaki. Nahiabtan niya ug iya dayon gisinggitan na kuhaon niya iyang. Ang lalaki pag-una niingon nga dili siya ang nagkuha. Gipugos gyud sa akong ig-agaw nga kuhaon gyud niya. Sa kahadlok na siguro sa katong lalaki, iya pud dayon gihatag sa akong ig-agaw ang iyang cellphone ug dayon nidagan. Pagkahuman sa panghitabo, gikulbaan dayon ang akong ig-agaw ug nagdali-dali sa pag-uli.
Thursday, September 11, 2008
Niadtong Martes wala miy klase tungod sa pagsaulog sa pagkatawo ni Sergio Osmena Sr. ug nianang adlawa wala nako damha na daghan kaayo kong nabuhat.
Pagkamata nako nianang sayo sa buntag, gisugo dayon ko sa akong mama na moadto sa merkado para mopalit ug among kan-onon nianang adlawa. Wala man ang among katabang niadtong panahona kay niuli pa man sa ilaha. Pagkahuman nako ug mangompra, niuli sayon ko sa amoa ug nagluto. Nangaon dayon mi. Ang akong manghud ang nanghugas og plato. Nanglimpyo ko sa among balay, ang taas ang akong gilimpyohan pagmaayo ug ang akong manghud ang nanglimpyo sa among silong. Pagkaudto, nagluto na pud ko para among sud-anon.Nilakaw man ang akong mama mao ng ako ang nagluto. Pagkahuman namo ug kaon, nanglaba napud mi sa akong manghud. Sa dihang nauga na ang among gilabhan, ako dayon giplantsa aron mapilo na nako ug mauli na sa among mga tagsa-tagsang kabinet. Pagkataud-taod, nitext dayon akong mama na paadtoon mi sa SM para didto mi mag-abot kay maggrocery kuno mi. Pag-uli na namo, gikapoy ko pag-ayo ug nidiretso dayon ko sa akong higdaanan. Didto na nako nahuna-hunaan na naa pud diay ko'y nabuhat na nakapalipay sa akong kaugalingon.
Pagkamata nako nianang sayo sa buntag, gisugo dayon ko sa akong mama na moadto sa merkado para mopalit ug among kan-onon nianang adlawa. Wala man ang among katabang niadtong panahona kay niuli pa man sa ilaha. Pagkahuman nako ug mangompra, niuli sayon ko sa amoa ug nagluto. Nangaon dayon mi. Ang akong manghud ang nanghugas og plato. Nanglimpyo ko sa among balay, ang taas ang akong gilimpyohan pagmaayo ug ang akong manghud ang nanglimpyo sa among silong. Pagkaudto, nagluto na pud ko para among sud-anon.Nilakaw man ang akong mama mao ng ako ang nagluto. Pagkahuman namo ug kaon, nanglaba napud mi sa akong manghud. Sa dihang nauga na ang among gilabhan, ako dayon giplantsa aron mapilo na nako ug mauli na sa among mga tagsa-tagsang kabinet. Pagkataud-taod, nitext dayon akong mama na paadtoon mi sa SM para didto mi mag-abot kay maggrocery kuno mi. Pag-uli na namo, gikapoy ko pag-ayo ug nidiretso dayon ko sa akong higdaanan. Didto na nako nahuna-hunaan na naa pud diay ko'y nabuhat na nakapalipay sa akong kaugalingon.
5 Cebuano Words
1.)kapunongan- pundok
* Maayo kaayo ang among presidenti modala sa among pundok.
2.)lintunganay- orihinal
* Walay orihinal ang ubang mga artista.
3.)dinaugdaug- panglupig
* Ang babaye didto sa unahan kay usa sa mga dinaugdaug sa ilahang amo didto sa Japan.
4.)pagsupak-pagbatok
* Ang pagsupak sa imong mga ginikanan kay nagpakita ug walay respeto nila.
5.)kaatbang-kaparang
* Tinakasan ang among kaatbang sa dula nga chess.
* Maayo kaayo ang among presidenti modala sa among pundok.
2.)lintunganay- orihinal
* Walay orihinal ang ubang mga artista.
3.)dinaugdaug- panglupig
* Ang babaye didto sa unahan kay usa sa mga dinaugdaug sa ilahang amo didto sa Japan.
4.)pagsupak-pagbatok
* Ang pagsupak sa imong mga ginikanan kay nagpakita ug walay respeto nila.
5.)kaatbang-kaparang
* Tinakasan ang among kaatbang sa dula nga chess.
Diary ( for SEpt. 06, 2008)
Kadtong niaging Sabado ang kataposang adlaw sa selebrasyon sa among eskwelahan na "Pakiglambigit". Kapoy kay init kaayo niadtong panahona. Usa sa among mga aktibidad kay ang pagduwa og chess kinsa ang mga nagkalain-laing departemento ang magkontra niini. Ako ang ilang coach nga gitudlo para mopresentar sa mga manunuwa sa among kurso. Bisag dili kaayo ko kahibaw moduwa ako lang gihapon ang ilang gitudlo aron dili sila ma"forfeit" kay kinahanglan man gyud na naay coach mopresentrar sa mga nagkalain-laing grupo na manunuwa. Sa dihang nagsugod na ang duwa, gikulbaan ko pag-ayo. Wala ko kahibaw kung ngano basta kay gikulbaan gyud ko. Akong gitiman-an pag-ayo ang mga balaod sa duwa. Sa unang adlaw sa duwa, napildi ang among mga manunuwa. Sa ikaduhang adlaw, naay tikas nga nahitabo. Ang mga coach sa among kontra kay doolon gyud ang ilang manunuwa ug kanang butanga dili gyud na pwede. Akong gidool ang "committee" sa chess ug nireklamo, ug sa akong kahibongan, mura ra siya ug wala. Naglagot ko pag-ayo kay ang usa sa mga coach sa among kontra, giingnan ko nga ang among mga manunuwa walay "challenge" ngadto sa ilang manunuwa. Nisurok pag-ayo ang akong dugo, ug niingon ko
"Mao ba?! mga maayo man na sila manuwa, na"tense" lang siguro na sila. Ug usa pa, mga tikasan man gud mo!" Ug nihawa dayon ko sa akong gitindugan. Igo nalang gyud nikatawa ang ilang coach. Nakaingon nalang ko sa akong kaugalingon na daghan gyud mga tikasan niining kalibutana.
"Mao ba?! mga maayo man na sila manuwa, na"tense" lang siguro na sila. Ug usa pa, mga tikasan man gud mo!" Ug nihawa dayon ko sa akong gitindugan. Igo nalang gyud nikatawa ang ilang coach. Nakaingon nalang ko sa akong kaugalingon na daghan gyud mga tikasan niining kalibutana.
5 Cebuano Words
1.) tulun-anan- mga pagtuon
* Dad-a nganhi ang imong mga tulun-anan aron tika matudloan.
2.) ginsakopan- butang hilisgutan
* Ang among mga ginsakopan sa among klase ganihang buntag kay nakapaduka kanako.
3.) hungog-burong
* Makaingon ko niya na usa siya ka burong na pagtawo kay nagpailad gyud siya sa kawatan.
4.) paghisukamod-pagkadagma
* Dako ug epekto sa iyang panlawas ang pagkasukamod niya didto sa sapa sa Pasil.
5.) halili-ilis
* Ikaw ang mahimong ilis ni Joy kung siya dili makaabot sa oras sa atong presentasyon.
* Dad-a nganhi ang imong mga tulun-anan aron tika matudloan.
2.) ginsakopan- butang hilisgutan
* Ang among mga ginsakopan sa among klase ganihang buntag kay nakapaduka kanako.
3.) hungog-burong
* Makaingon ko niya na usa siya ka burong na pagtawo kay nagpailad gyud siya sa kawatan.
4.) paghisukamod-pagkadagma
* Dako ug epekto sa iyang panlawas ang pagkasukamod niya didto sa sapa sa Pasil.
5.) halili-ilis
* Ikaw ang mahimong ilis ni Joy kung siya dili makaabot sa oras sa atong presentasyon.
Friday, August 29, 2008
Ang Adlaw nga Gidimalas ko
Nimata ko nianang buntaga na galabad ang akong ulo. Pagtan-aw nako sa oras, pasado alas-6 na sa buntag ko nakamata. Naa pa gyud koy klase sa 7:30 sa buntag na major subject na ko. Nagdali-dali ko ug bangon, ug sa pagdali-dali na ko nahulog akong tuwalya sa salog, akong gipunit unya napakong pa gyud ko sa higdaanan sa akong manghud. Sakit kaayo akong ulo tungod sa puthaw man iyang higdaanan gud. Pagkahuman nako tanan, nilakaw ko padulong sa among eskwelahan. Traffic kaayo dapit na sa may P.del Rosario ug nagkanayon nalang ko sa akong kaugalingon na ma-late gyud ko. Wala gyud ko masayup, late ko ug 15 minutos sa among klase.PAgkahuman, niuli na dayon ko.Nibalik ko sa eskwelahan kay naa miy praktis sa among softball unya pag-abot na ko wala diay to madayon. Nagkaskas lang gyud ko sa akong plite. Ang akong adlaw wala pa gayod mahuman kay gisugsog ko pag-ayo sa panahon. Niapas ko sa akong mama ug igsoon na nangadto sa SM, maayo nalang pud para mabugnawan akong utok. Pasado alas-6 nato sa gabie, ug gutom na kaayo ko. Nagkuyog-kuyog nalang ko nila ug naghuwat kung kanus-a sila mahuman mamalit. Nangaon mi pagkahuman, ang amo pa gyud gi-order kay dugay kaayo gihatod sa among lamisa. Napangot ko pagmaayo tungod sa kadugay nilang tanan hilabi na gigutom na kaayo ko pagmaayo. Sa katapusan, nanguli nami ug natulog ko diretso.
5 words
1.) kanal- agianag tubig
* Wala na gyud kitay makit-ang limpyo na kanal karong panahona tungod sa polusyon
sa tubig.
2.) pagpapha- pad-on
* Kinahanglang pad-on ang mga suwat sa kisame kay ngil-ad kaayo tan-awon.
3.) kandidato-pilionon
* Kasagaran karon sa mga kandidato kay mga walat ayo.
4.) karmelitos-matam-is
* Lami kaayo ang akong gakaon nga matam-is na mangga.
5.) lantaka-kanyon
* Makita nimo didto babaw sa Fort San Pedro ang karaang kanyon nga gigamit
saunang panahon.
* Wala na gyud kitay makit-ang limpyo na kanal karong panahona tungod sa polusyon
sa tubig.
2.) pagpapha- pad-on
* Kinahanglang pad-on ang mga suwat sa kisame kay ngil-ad kaayo tan-awon.
3.) kandidato-pilionon
* Kasagaran karon sa mga kandidato kay mga walat ayo.
4.) karmelitos-matam-is
* Lami kaayo ang akong gakaon nga matam-is na mangga.
5.) lantaka-kanyon
* Makita nimo didto babaw sa Fort San Pedro ang karaang kanyon nga gigamit
saunang panahon.
Ang Akong Halandumong Kasinatian isip usa ka Sugbuanon
Matag unang buwan sa tuig nagsaulog gayod kita sa Bag-ong Tuig na niabot,pero dili lang kini mao na pagsaulogon sa mga Cebuano, naa pud espesyal na okasyon na dili gayod maeskapohan sa mga Cebuano. Kini ang Sinulog Festival na gihalad ngadto sa Batang Jesus o Sto. Nino. Tanang mga tawo niini kay lipay kaayo. Ug ako isip usa ka sugbuanon, parihas pud na malipay gyud pag-ayo. Daghang mga aktibidad na mahitabo niini. Ang labing gihuwat na higayon na ko ang pag-abot sa adlaw na pista na sa BAtang Jesus kay kining adlawa manglaag mi sa akong mga ig-agaw ug mga amiga. Kini ang una kong higayon na wala niuban ang akong mga ginikanan kay manglakaw man pud sila ug ilaha. Nanaw-aw kami ug mardigras sa may Fuente ug pagkagabie niana nanaw-aw pa gyud mi ug concert. Nalipay gyud ko kay wala man pud nitext ang akong mga ginikanan na papaulion nami. Niadtong higayona gipatagbaw gyud mi sa akong igsoon na molaag na wala sila.
(diary)Usa ako sa mga biktima sa budol-budol gang
Nitext ang akong mama na sugaton ang akong manghud sa eskina sa among balay. Niadto dayon ko aron akong atngan ang akong manghud. Sa dihang naghuwat pa ako niya, nireply pa ko sa akong mama na naa nako sa eskina ug ako dayon gisulod ang akong cellphone sa akong bulsa. Pagkataud-taod, naay nidool na ko na usa ka babaye na guwangon na. Nangutana siya kung naa ba akoy nahibaw-an na magpa-abang ug truck dinhi dapit sa among lugar. Nitubag ko ug wala ko kahibaw. Unya niana dayon siya na pwede ba daw nako siya ubanan mangutana atong tawo na nagbarog dapit sa may poste. Ako nalang siyang giubanan kay nalooy man ko niya sa iyang gisulti na gikapoy na siya sige pangita ug truck paabangan kay iyahang truck naguba ug kinahanglan siya moabang og lain para ihatod ang mga pusit padung sa Santander.
PAgdool namo sa tawo, nangutana dayon siya ug nakahibalo man ang tawo. Dili nalang unta ko mokuyog nila pero niana man ang babaye na pauban siya kay wala kuno siyay salig sa tawo mokuyog kay mura kini ug holdaper og nawng. Ako nalang siya gikoyugan. Pag-abot namo sa eskina kung diin nahimutang ang opisina na giingon sa tawo, niana dayon siya na magpabilin lang usa mi sa babaye aron siya nlang hangyo. Unya, pagtaud-taud naabot dayon siya. Ok na kuno ug pwede na moadto ang babaye sa opisina aron mobayad nalang. Gisekreto ko ug dool sa babaye na pwede ba daw ako nalang mogunit sa iyang kwarta kay magdala ra siya ug saktong bayad kay basig holdapon siya sa sulod sa opisina, iya pajud ko gipakita sa mga papel na kwarta, niana ko dili ko mosugot pero namogus man gyud siya. Nisugot nalang ko, iyang gisulod balik ang iyang kwarta sa iyang bag aron puston kini ug panapton. Aron pud daw makasiguro siya na dili nako daganon iyang kwarta, nangayo siya ug kapalit, iyang gikuha akong cellphone ug niana na iya rang ibalik pagkahuman dayon. Naghuwat nalang ko nila maabot pero hantud 1 oras nalang ang nilabay wala gigapon sila. Desidido mi sa akong manghud na ablihan ang panapton ug sa among dismaya mga papel ang sulod niini. Nakahilak ko sa akong pagkatanga niadtong higayona tungod sa nitabang ko atong babaye na mangingilad. Nisumpa ko sa akong kaugalingon na dili ko na to usbon pa.
PAgdool namo sa tawo, nangutana dayon siya ug nakahibalo man ang tawo. Dili nalang unta ko mokuyog nila pero niana man ang babaye na pauban siya kay wala kuno siyay salig sa tawo mokuyog kay mura kini ug holdaper og nawng. Ako nalang siya gikoyugan. Pag-abot namo sa eskina kung diin nahimutang ang opisina na giingon sa tawo, niana dayon siya na magpabilin lang usa mi sa babaye aron siya nlang hangyo. Unya, pagtaud-taud naabot dayon siya. Ok na kuno ug pwede na moadto ang babaye sa opisina aron mobayad nalang. Gisekreto ko ug dool sa babaye na pwede ba daw ako nalang mogunit sa iyang kwarta kay magdala ra siya ug saktong bayad kay basig holdapon siya sa sulod sa opisina, iya pajud ko gipakita sa mga papel na kwarta, niana ko dili ko mosugot pero namogus man gyud siya. Nisugot nalang ko, iyang gisulod balik ang iyang kwarta sa iyang bag aron puston kini ug panapton. Aron pud daw makasiguro siya na dili nako daganon iyang kwarta, nangayo siya ug kapalit, iyang gikuha akong cellphone ug niana na iya rang ibalik pagkahuman dayon. Naghuwat nalang ko nila maabot pero hantud 1 oras nalang ang nilabay wala gigapon sila. Desidido mi sa akong manghud na ablihan ang panapton ug sa among dismaya mga papel ang sulod niini. Nakahilak ko sa akong pagkatanga niadtong higayona tungod sa nitabang ko atong babaye na mangingilad. Nisumpa ko sa akong kaugalingon na dili ko na to usbon pa.
(diary) Ang kahadlokang kasilyas sa among eskwelahan
Naa pa ako sa ika-duhang sa sekondarya na kini nahitabo ug wala ni nako damha na mahitabo kini sa akong kinabuhi. Ang amikng eskwelahan naay upat ka kasilyas na para samga estudyante, ang duha naa sa "2nd floor" nahimutang ug ang laing duha ka kasilyas anaa nahimutang sa "3rd floor". Ang kasilyas sa ikatulong andana sa mong eskwelahan, usahay ra ablihan mao nang kahadlokan kini kay ngitngit man kaayo, unya pajud ang pultahan niini mura ug pultahan sa usa ka ospital. Naa pa jud dungog-dungog na naay sigeg magpakita dinha.
Sabado katong adlawa na kami rang mga estudyanteng opisyales nga naa sa eskwelahan. Naa miy kalihukan atong higayona na didto nahimutang sa ikatulong andana sa among eskwelahan. Gibati ko ang tawag sa kalikasan ug niadto dayon ko sa kasilyas. Tungod kay dili naman makaya, naswertehan ko na abli ang kasilyas sa ikatulong andanas. Walay tawo ang mga "cubicles" niini ug ako nalang gisirad-an ang kasilyas aron walay musulod lain. Sa dihang padung nako mosulod sa usa sa mga "cubicles" niini, kalit lang naay nihilak na babaye na murag nagpakalooy. Nangutana ko kung kinsa pero padayon gihapon ang paghilak. Natinga ko kung ngano naay tawo sa kasilyas na abli man unta tanan mga " cubicles" niini. Ang akong gibuhat, akong gisuroy ang tanan cubicles pero wala jud tawo. Naa dayon niagi sa akong liog og bugnaw kaayo ug nanlimbawot pa jud ang akong mga balhibo. Nidagan dayon ko padung gawas ug wala nalang nako gipagawas ang tawag sa kalikasan.
Sabado katong adlawa na kami rang mga estudyanteng opisyales nga naa sa eskwelahan. Naa miy kalihukan atong higayona na didto nahimutang sa ikatulong andana sa among eskwelahan. Gibati ko ang tawag sa kalikasan ug niadto dayon ko sa kasilyas. Tungod kay dili naman makaya, naswertehan ko na abli ang kasilyas sa ikatulong andanas. Walay tawo ang mga "cubicles" niini ug ako nalang gisirad-an ang kasilyas aron walay musulod lain. Sa dihang padung nako mosulod sa usa sa mga "cubicles" niini, kalit lang naay nihilak na babaye na murag nagpakalooy. Nangutana ko kung kinsa pero padayon gihapon ang paghilak. Natinga ko kung ngano naay tawo sa kasilyas na abli man unta tanan mga " cubicles" niini. Ang akong gibuhat, akong gisuroy ang tanan cubicles pero wala jud tawo. Naa dayon niagi sa akong liog og bugnaw kaayo ug nanlimbawot pa jud ang akong mga balhibo. Nidagan dayon ko padung gawas ug wala nalang nako gipagawas ang tawag sa kalikasan.
(diary) Ang unang higayon na nakasakay ako ug jeep na nag-inusara
Alas-dose na sa udto ug namuhi kami sa mong klase para mokaon sa maong paniudto. Pero katong higayona mouli gayod ako tungod kay gihilantan man ako. Motawag unta ko sa among balay apan nakalimot ko sa numero sa among telepono. Unya dili pajud ko pagawason sa among guwardiyakung walay mokuha nako. Ang akong gibuhat naghuwat ko na malipat ang guwardiya ug sa dihang nalipat na ang guwardiya, nigawas ko pagdali ug nag-atang sa waiting shed og jeep. Nipara ko'g jeep ug nisikay. Pag-abot nako s amaong lugar, nilugar dayon ko ug nanaug sa jeep.
(diary) Ang Una naKOng Pag-arte sa Entablado
Kusug nga pitik sa akong dughan, namugnaw ang akong kamot ug nangurog ang akong lawas tungod sa kakulba na akong gibati. Nagkulba ko dili tungod sa nakasala ako kundi tungod na kining higayona ang una nakong pag-arte sa entablado.
Sa dihang nagsugod na kami, nagkaanam-anam ra man pud ug kawal ang aong kulba. Nindot kaayo ang paminaw na nag-arte sa atubangan sa mananan-aw ug sila gayod nalingaw pag-ayo. Pagkahuman sa among pag-arte, gipakpakan kami ug makusog sa katanan. Unya, gikuhaan dayon mi ug mga litrato. Mura gyud mi ug mga artista na naa sa t.v. Sa kaniadtong higayona, nalipay gyid ako pag-ayo na nakasuway na ako sa pag-arte sa entablado.
Sa dihang nagsugod na kami, nagkaanam-anam ra man pud ug kawal ang aong kulba. Nindot kaayo ang paminaw na nag-arte sa atubangan sa mananan-aw ug sila gayod nalingaw pag-ayo. Pagkahuman sa among pag-arte, gipakpakan kami ug makusog sa katanan. Unya, gikuhaan dayon mi ug mga litrato. Mura gyud mi ug mga artista na naa sa t.v. Sa kaniadtong higayona, nalipay gyid ako pag-ayo na nakasuway na ako sa pag-arte sa entablado.
Thursday, August 28, 2008
Saturday, August 23, 2008
5 Cebuano Words
1.) pugon-lutoan
*Limpyo kayo tan-awon ang ilang lutoanan sa ilang payag.
2.) tanus-tul-id
*Tul-id ang iyahang agi kung mosuwat siya sa papel.
3.) diwa-kalag
* Dili mahimutang ang kalag sa tawo na gipatay didto dapit sa pier.
4.) tulilik-tuyok
*Kusog kaayo ang tuyok sa ferris wheel na murag mogawas ang imong kalag.
5.) Tambayawan-lawa-lawa
* Daghang lawa-lawa sa building nila ni Mr. Santos.
*Limpyo kayo tan-awon ang ilang lutoanan sa ilang payag.
2.) tanus-tul-id
*Tul-id ang iyahang agi kung mosuwat siya sa papel.
3.) diwa-kalag
* Dili mahimutang ang kalag sa tawo na gipatay didto dapit sa pier.
4.) tulilik-tuyok
*Kusog kaayo ang tuyok sa ferris wheel na murag mogawas ang imong kalag.
5.) Tambayawan-lawa-lawa
* Daghang lawa-lawa sa building nila ni Mr. Santos.
5 Cebuano Words
1.) tupong-patag
* Ang patag na naa nahimutang sa ilang bukid kay nindot kaayo.
2.) pagbiya-hibiyaan
* Tungod sa pagdali-dali ug biya sa iyang balay nahibilin hinoon ang iyang yawe sa iyang lawak.
3.) hungog-burong
* Usa siya ka burong na tawo.
4.) lakturay-laktud
* Nilaktud siya sa sunod na linya.
5.) pagsabit-pagbakus
* Bati ang iyang pagsabit sa mga kurtina sa ilang bintana
* Ang patag na naa nahimutang sa ilang bukid kay nindot kaayo.
2.) pagbiya-hibiyaan
* Tungod sa pagdali-dali ug biya sa iyang balay nahibilin hinoon ang iyang yawe sa iyang lawak.
3.) hungog-burong
* Usa siya ka burong na tawo.
4.) lakturay-laktud
* Nilaktud siya sa sunod na linya.
5.) pagsabit-pagbakus
* Bati ang iyang pagsabit sa mga kurtina sa ilang bintana
5 Cebuano Words
1.) buhat-trabaho
*Ang trabaho sa mga OFW didto sa gawas sa nasud kay dili lalim.
2.) pagsipa-pagpatid
* Sakit kaayo mamatid ang mga kabayo.
3.) pagluba-pagpatay
* Nahitabo ang pagpangluba didto sa siyudad sa Mandaue.
4.) petrolyo-gas
* Nagkaanam na ug omento ang presyo sa petrolyo.
5.) huyang-pinasagdaan
* Sila si Ben ug Ren kay mga pinasagdaan sa ilang mga ginikanan.
*Ang trabaho sa mga OFW didto sa gawas sa nasud kay dili lalim.
2.) pagsipa-pagpatid
* Sakit kaayo mamatid ang mga kabayo.
3.) pagluba-pagpatay
* Nahitabo ang pagpangluba didto sa siyudad sa Mandaue.
4.) petrolyo-gas
* Nagkaanam na ug omento ang presyo sa petrolyo.
5.) huyang-pinasagdaan
* Sila si Ben ug Ren kay mga pinasagdaan sa ilang mga ginikanan.
5 Cebuano Words
1.) pagdagkot-pagpasiga
* Ang mga turista dinhi sa sugbo dili gyud makalimot sa pagdagkot sa simbahan sa Sto. Nino.
2.) kahibalo-kaalam
* Ang kaalam sa pagluto ug mga putahe ang dakong chansa na makatukod ug kan-anan.
3.) pagkautsilyo-pagdunggab
* Pagpanunggab sa usa ka tricyle driver ang rason nganong napriso ang iyang papa.
4.) tagkos-laso
* Atong tarungon ang imong laso sa imong sapatos.
5.) pagmarka-pagtimaan
* Pagtiman-an kanunay na kita mogahin gyud ug oras sa pagpangadye ug pagpasalamat sa grasya na atong nadawat gikan sa atong Ginoo.
* Ang mga turista dinhi sa sugbo dili gyud makalimot sa pagdagkot sa simbahan sa Sto. Nino.
2.) kahibalo-kaalam
* Ang kaalam sa pagluto ug mga putahe ang dakong chansa na makatukod ug kan-anan.
3.) pagkautsilyo-pagdunggab
* Pagpanunggab sa usa ka tricyle driver ang rason nganong napriso ang iyang papa.
4.) tagkos-laso
* Atong tarungon ang imong laso sa imong sapatos.
5.) pagmarka-pagtimaan
* Pagtiman-an kanunay na kita mogahin gyud ug oras sa pagpangadye ug pagpasalamat sa grasya na atong nadawat gikan sa atong Ginoo.
5 Cebuano Words
1.) paghipial- paghisalmot
* Ang paghiapil sa mga delikadong grupo sama sa mga "frats" ug "gangs" kay dakong sayop sa kinabuhi.
2.) pag-usisa-pagsusi
* Gisugo si Maria sa iyang mama sa pagsusi ni Belen para paninglon sa utang niini.
3.) kalagot-kasuko
* Ang kalagot niya sama sa usa ka leon na nag-wild.
4.) pagtudyok-pagsuntok
* Ang pagtudyok sa pala sa ilawom sa yuta mao ra ang paagi para makuha ang biktima na naa sa ilawom sa yuta.
5.) gilok-katol
* Katol kaayo ang balahibo sa manok.
* Ang paghiapil sa mga delikadong grupo sama sa mga "frats" ug "gangs" kay dakong sayop sa kinabuhi.
2.) pag-usisa-pagsusi
* Gisugo si Maria sa iyang mama sa pagsusi ni Belen para paninglon sa utang niini.
3.) kalagot-kasuko
* Ang kalagot niya sama sa usa ka leon na nag-wild.
4.) pagtudyok-pagsuntok
* Ang pagtudyok sa pala sa ilawom sa yuta mao ra ang paagi para makuha ang biktima na naa sa ilawom sa yuta.
5.) gilok-katol
* Katol kaayo ang balahibo sa manok.
5 Cebuano Words
1.) pagpiut-pagdutdotay
* Magdinutdotay ang mga tawo na makasulod sa simbahan sa Sto.Nino para makaapil sa santos nga misa.
2.) haliya-gulaman
* Ang gulamankay lami kaayo isagol sa buko pandan.
3.) bulawan-pahiyas ingon sa mutya
* Nindot kaayo tutukan ang usa ka bulawan hilabi na kung mosidlak kini.
4.) abubhoan-masinahon
* Walay dangatan ang pagkamasinahon na pagkatawo.
5.) gula sa mantalaan- tema sa lantugi
* Ang tema sa lantugi karon na atong pagahisgutan kay ang D.E.A.T.H. bill.
* Magdinutdotay ang mga tawo na makasulod sa simbahan sa Sto.Nino para makaapil sa santos nga misa.
2.) haliya-gulaman
* Ang gulamankay lami kaayo isagol sa buko pandan.
3.) bulawan-pahiyas ingon sa mutya
* Nindot kaayo tutukan ang usa ka bulawan hilabi na kung mosidlak kini.
4.) abubhoan-masinahon
* Walay dangatan ang pagkamasinahon na pagkatawo.
5.) gula sa mantalaan- tema sa lantugi
* Ang tema sa lantugi karon na atong pagahisgutan kay ang D.E.A.T.H. bill.
Friday, August 8, 2008
COM 26 MIDTERM ( ESSAY )
Ang akong nasinati sa pag-interview sa 60 na kaedad na tawo kay lingaw pud. Daghan pud nakat-onan sa akong gibuhat na paginterview. Usahay lang, molaylo siya gamay sa iyang tubag sa akong pangutana. Usa diay siya ka barangay tanod sa Brgy. Tejero ug karon wala na siya niserbisyo sa barangay kay tungod lahi naman daw ang Brgy.kapitan.
Ang akong interviewee maglibog usahay sa iyang itubag kay tungod mosabat man gud ang iyang asawa. Sa matag tubag sa akong interviwee kinahanglan jud kong maminaw aron makahibaw ko unsay ipangutana nako sunod ug ma "aware" pud sa tanan niyang tubag.
Kuyaw ang iyang trabaho labi na wala sila'y igong proteksyon ilabi na ang gidala batuta ra. Pero maski ing-ana lang, wala siya mahadlok basta lang mabuhat niya ang iyang responsibilidad sa sugbo.
Ang akong interviewee maglibog usahay sa iyang itubag kay tungod mosabat man gud ang iyang asawa. Sa matag tubag sa akong interviwee kinahanglan jud kong maminaw aron makahibaw ko unsay ipangutana nako sunod ug ma "aware" pud sa tanan niyang tubag.
Kuyaw ang iyang trabaho labi na wala sila'y igong proteksyon ilabi na ang gidala batuta ra. Pero maski ing-ana lang, wala siya mahadlok basta lang mabuhat niya ang iyang responsibilidad sa sugbo.
Friday, July 25, 2008
5 Cebuano Words
1.) subli-subli = balik-balik
* Dili magbalik-balik ang imong sayop kung dili pa ikaw makakat-on niini sa sakto.
2.) kaguliyang= kagubot
* Ang kagubot sa kalibutan karon ang usa sa mga problema na atong giatubang.
3.) rebolber= luthang
* Nauso na karong panahona ang duwaan na luthang.
4.) pagtagana=paglain
* Palihug ko ug paglain daan sa lingkuran para sa atong kapitan.
5.) bon-bon=balas
* Maanindot kaayo ang balas sa Malapascua.
* Dili magbalik-balik ang imong sayop kung dili pa ikaw makakat-on niini sa sakto.
2.) kaguliyang= kagubot
* Ang kagubot sa kalibutan karon ang usa sa mga problema na atong giatubang.
3.) rebolber= luthang
* Nauso na karong panahona ang duwaan na luthang.
4.) pagtagana=paglain
* Palihug ko ug paglain daan sa lingkuran para sa atong kapitan.
5.) bon-bon=balas
* Maanindot kaayo ang balas sa Malapascua.
Pigafetta
Sa dihang nakabasa na ako sa Cebuano Words by Pigafetta, mura ko ug nakatawa ug napasigarbo tungod sa mga pulong na wala nako damha na ing-ani pud diay kaanindot paminawon ug kalisod ilitok. Sa pagkakaron lang, wala na kaayo ko'y madunggan na ing-ani ug pulong. Kasagaran nangausab na, ang uban pud nabali na pud ang "meaning" sa pulong.
Friday, July 4, 2008
5 CEBUANO TERMS
1.) pagbuhong-pagtagbaw
Cge, pagtagbaw dinha ug kaon aron ikaw mabusog pag-ayo.
2.)lubid-pisi
Ayaw kaayo guniti ang pisi aron dili magasgas ang imong kamot.
3.) pagkat-on- pagtuon
Pagtuon lamang ang gikinahanglan para ikaw makamao sa leksyon.
4.) nagpaulos-nagpahulam
Nagpahulam siya ug kwarta sa iyahang amiga apan wala na kini mailisi pa.
5.) Kuwaresma-Mahal Nga Adlaw
Daghan ang mobakasyon diri sa sugbo matag Kuwaresma.
Cge, pagtagbaw dinha ug kaon aron ikaw mabusog pag-ayo.
2.)lubid-pisi
Ayaw kaayo guniti ang pisi aron dili magasgas ang imong kamot.
3.) pagkat-on- pagtuon
Pagtuon lamang ang gikinahanglan para ikaw makamao sa leksyon.
4.) nagpaulos-nagpahulam
Nagpahulam siya ug kwarta sa iyahang amiga apan wala na kini mailisi pa.
5.) Kuwaresma-Mahal Nga Adlaw
Daghan ang mobakasyon diri sa sugbo matag Kuwaresma.
Friday, June 27, 2008
10 kapangutana para kang Ces Drilon
1.) Kumusta man ka karon?
2.) Nganong makaingon man ka na gitraydor mo sa dihang niadto ka sa Mindanao?
3.) Sa unsang paagiha nga makaingon ka nga gitraydor mo?
4.) Sa dihang naa pa ka sa mga kamot sa Abu Sayyaf, nakakita ka ba sa ilang lider?
5.) Naa ka bay namatikdan sa mga Abu Sayyaf member nga nakigkomunikar sa ilang lider?
6.) Naa ba kay suspetsa sa mayor ug iyahang anak nga naa silay partisipasyon sa pagdagit sa inyong grupo?
7.) Tinuod bang naay "ransom payment" nga nalambigit para mabuhian lang mo?
8.) Unsa man ang gibati nimo karon nga gibuhian na mo sa mga Abu Sayyaf?
9.) Gibati mo na ba karon ang kahadlok nga moadto pagbalik sa Mindanao human sa dili maayong kasinatian ?
10.) Unsa man ang leksyon na imong nakuha human sa mapait nimong kasinatian gikan sa mga kamot sa Abu Sayyaf?
2.) Nganong makaingon man ka na gitraydor mo sa dihang niadto ka sa Mindanao?
3.) Sa unsang paagiha nga makaingon ka nga gitraydor mo?
4.) Sa dihang naa pa ka sa mga kamot sa Abu Sayyaf, nakakita ka ba sa ilang lider?
5.) Naa ka bay namatikdan sa mga Abu Sayyaf member nga nakigkomunikar sa ilang lider?
6.) Naa ba kay suspetsa sa mayor ug iyahang anak nga naa silay partisipasyon sa pagdagit sa inyong grupo?
7.) Tinuod bang naay "ransom payment" nga nalambigit para mabuhian lang mo?
8.) Unsa man ang gibati nimo karon nga gibuhian na mo sa mga Abu Sayyaf?
9.) Gibati mo na ba karon ang kahadlok nga moadto pagbalik sa Mindanao human sa dili maayong kasinatian ?
10.) Unsa man ang leksyon na imong nakuha human sa mapait nimong kasinatian gikan sa mga kamot sa Abu Sayyaf?
10 kapangutana para kang Barack Obama
1.) Kumusta ang inyong relasyon sa imong kaatbang sa pagkakaron?
2.) Unsa man ang imong proposal sa pagdagan ug pagka presidenti sa U.S.?
3.) Sa tan-aw nimo, unsa ang posibilidad nga makaingon ka na naa kay labaw sa imong kaatbang?
4.) Unsa man ang imong ikasulti sa imong kaatbang na si Clinton?
5.) Kung ikaw ang makadaug sa pagkapresidenti, unsa man ang imong unang buhaton?
6.) Nganong dili ka uyon sa mga "out source" na mga kompanya?
7.) Unsa ang imong opinyon kabahin sa mga dagkong kompanya dinha sa U.S. na dinhi na nag out source sa Pilipinas ug sa India?
8.) Unsa ang imong ikasulti sa ilang mga istorya na uyon ka sa paglegal sa makadaut na drugas ug aborsyon?
9.) Gawas pa sa imong mga "proposals", unsa pa man ang imong laing maalagad sa mga tawo?
10.) Andam ka ba kon pananglitan mapiide ka sa eleksyon?
2.) Unsa man ang imong proposal sa pagdagan ug pagka presidenti sa U.S.?
3.) Sa tan-aw nimo, unsa ang posibilidad nga makaingon ka na naa kay labaw sa imong kaatbang?
4.) Unsa man ang imong ikasulti sa imong kaatbang na si Clinton?
5.) Kung ikaw ang makadaug sa pagkapresidenti, unsa man ang imong unang buhaton?
6.) Nganong dili ka uyon sa mga "out source" na mga kompanya?
7.) Unsa ang imong opinyon kabahin sa mga dagkong kompanya dinha sa U.S. na dinhi na nag out source sa Pilipinas ug sa India?
8.) Unsa ang imong ikasulti sa ilang mga istorya na uyon ka sa paglegal sa makadaut na drugas ug aborsyon?
9.) Gawas pa sa imong mga "proposals", unsa pa man ang imong laing maalagad sa mga tawo?
10.) Andam ka ba kon pananglitan mapiide ka sa eleksyon?
10 kapangutana para kang Santo Papa
1.) Kumusta ang kahimtang karon sa imong panlawas pope?
2.) Unsa ang imong opinyon sa gitawagan na "same sex marriage"?
3.) Unsa ang imong reaksyon sa mga katolikong pari na nalabimgit sa mga kalibutanhong buhat sama sa pakighilawas?
4.) Unsa man ang imong ikasulti sa paghimo ug legal sa aborsyon sa U.S.?
5.) Sa imong baroganan, kinsa man mamaayong mahimong presidenti sa U.S.?
6.) Wa ka ba makabati ug "stress" sa karon na daghan na ang isyu laban sa katolikanhong bulohaton?
7.) Naa bay balaod sa simbahan na mangayo ug ikaduhang koleksyon kada misa?
8.) Unsa man ang imong pangandam sa umaabot na World Youth Day?
9.) Naa ka bay plano mobisita sa usa man lang ka nasud dinhi sa Asya?
10.) Unsa man ang imong maitambag sa mga batan-on karon na nagka-anam na ug katintal sa bag-ong henerasyon?
2.) Unsa ang imong opinyon sa gitawagan na "same sex marriage"?
3.) Unsa ang imong reaksyon sa mga katolikong pari na nalabimgit sa mga kalibutanhong buhat sama sa pakighilawas?
4.) Unsa man ang imong ikasulti sa paghimo ug legal sa aborsyon sa U.S.?
5.) Sa imong baroganan, kinsa man mamaayong mahimong presidenti sa U.S.?
6.) Wa ka ba makabati ug "stress" sa karon na daghan na ang isyu laban sa katolikanhong bulohaton?
7.) Naa bay balaod sa simbahan na mangayo ug ikaduhang koleksyon kada misa?
8.) Unsa man ang imong pangandam sa umaabot na World Youth Day?
9.) Naa ka bay plano mobisita sa usa man lang ka nasud dinhi sa Asya?
10.) Unsa man ang imong maitambag sa mga batan-on karon na nagka-anam na ug katintal sa bag-ong henerasyon?
5 CEBUANO TERMS
1.) takus-angay
Angay pasalamatan ang mananagat na nitabang sa pagluwas kang Jesus Gica.
2.) larino-matin-aw manulti
Ang akong amiga matin-aw manulti ug bisaya.
3.) kaaway-kaatbang
Ang kaatbang nilang kauban na duwa a basketbol mao ang akong ig-agaw.
4.) yamogon-hanap
Hanap kanunay ang akong panan-aw.
5.) gasa- regalo hinatag
Kanunay akong mapasalamaton sa tanang mga gasa na akong nadawat bisan kon
ginagmay lang kini.
Angay pasalamatan ang mananagat na nitabang sa pagluwas kang Jesus Gica.
2.) larino-matin-aw manulti
Ang akong amiga matin-aw manulti ug bisaya.
3.) kaaway-kaatbang
Ang kaatbang nilang kauban na duwa a basketbol mao ang akong ig-agaw.
4.) yamogon-hanap
Hanap kanunay ang akong panan-aw.
5.) gasa- regalo hinatag
Kanunay akong mapasalamaton sa tanang mga gasa na akong nadawat bisan kon
ginagmay lang kini.
Subscribe to:
Comments (Atom)
